Dlaczego zajmujemy się mobbingiem w środowisku akademickim?

7 maja, 2025
Środowisko akademickie, postrzegane przez wiele osób jako przestrzeń swobodnej wymiany myśli, intelektualnego rozwoju i wzajemnego szacunku, nie jest wolne od zjawisk trudnych i niepożądanych.
Wśród nich jednym z najbardziej niepokojących pozostaje mobbing — uporczywe, systematyczne działania naruszające godność drugiego człowieka w miejscu pracy lub nauki. To właśnie z tego powodu podjęliśmy decyzję
o realizacji projektu.
Uczelnie wyższe pełnią w społeczeństwie nie tylko funkcję edukacyjną i badawczą, ale także modelującą – kształtują postawy, wartości i normy współżycia społecznego. To tutaj rodzi się wiele przyszłych liderów opinii, naukowców, nauczycieli, przedstawicieli administracji czy biznesu. Dlatego
właśnie przestrzeń ta powinna być miejscem wzorcowym, w którym nie ma miejsca na zachowania naruszające zasady równości i godności osobistej.
Tymczasem dane z ostatnich lat jednoznacznie wskazują, że problem mobbingu i dyskryminacji w środowisku akademickim jest realny i nie może być dłużej ignorowany. Z badań przeprowadzonych przez Fundację Science Watch Polska wynika, że ponad 70% pracowników naukowych doświadczyło
nierównego traktowania, a 65% wskazało bezpośrednio na mobbing w miejscu pracy. Równie alarmujące są wyniki badań wśród studentów — ponad połowa respondentów w ankiecie Niezależnego Zrzeszenia Studentów potwierdziła doświadczenie zachowań o charakterze przemocowym lub upokarzającym. właśnie przestrzeń ta powinna być miejscem wzorcowym, w którym nie ma miejsca na zachowania naruszające zasady równości i godności osobistej.
Mobbing w środowisku akademickim ma często szczególnie złożony charakter. Relacje hierarchiczne, zależność od przełożonego, nieformalna kultura instytucjonalna i obawa przed konsekwencjami ujawnienia problemu – wszystko to sprawia, że wiele przypadków pozostaje niezgłoszonych, a ofiary
pozostają bez wsparcia. Skutki są dalekosiężne: obniżenie motywacji, wypalenie zawodowe, pogorszenie stanu zdrowia psychicznego, a w skrajnych przypadkach – odejście z zawodu lub rezygnacja z nauki. Dodatkowym wyzwaniem jest brak spójnych procedur przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji w wielu instytucjach. Choć prawo zobowiązuje pracodawców do
podejmowania działań prewencyjnych, w praktyce ich skuteczność bywa ograniczona, a narzędzia – niewystarczająco znane lub stosowane. nierównego traktowania, a 65% wskazało bezpośrednio na mobbing w miejscu pracy. Równie alarmujące są wyniki badań wśród studentów — ponad połowa respondentów w ankiecie Niezależnego Zrzeszenia Studentów potwierdziła doświadczenie zachowań o charakterze przemocowym lub upokarzającym. właśnie przestrzeń ta powinna być miejscem wzorcowym, w którym nie ma miejsca na zachowania naruszające zasady równości i godności osobistej.
Podjęcie tematu mobbingu w środowisku akademickim to wyraz odpowiedzialności społecznej uczelni. Celem naszego projektu jest nie tylko diagnoza skali zjawiska, ale także identyfikacja i promocja skutecznych rozwiązań: od dobrych praktyk, przez szkolenia i procedury, po kampanie
edukacyjne. Naszym celem jest przede wszystkim wzmacnianie – promowanie instytucji, które skutecznie przeciwdziałają negatywnym zjawiskom i inspirują innych. Chcemy wspierać uczelnie w tworzeniu bezpiecznych przestrzeni do pracy i nauki, w których każdy – niezależnie od wieku, płci, pochodzenia, przekonań czy pozycji zawodowej – może czuć się szanowany i bezpieczny. pozostają bez wsparcia. Skutki są dalekosiężne: obniżenie motywacji, wypalenie zawodowe, pogorszenie stanu zdrowia psychicznego, a w skrajnych przypadkach – odejście z zawodu lub rezygnacja z nauki. Dodatkowym wyzwaniem jest brak spójnych procedur przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji w wielu instytucjach. Choć prawo zobowiązuje pracodawców do
podejmowania działań prewencyjnych, w praktyce ich skuteczność bywa ograniczona, a narzędzia – niewystarczająco znane lub stosowane. nierównego traktowania, a 65% wskazało bezpośrednio na mobbing w miejscu pracy. Równie alarmujące są wyniki badań wśród studentów — ponad połowa respondentów w ankiecie Niezależnego Zrzeszenia Studentów potwierdziła doświadczenie zachowań o charakterze przemocowym lub upokarzającym. właśnie przestrzeń ta powinna być miejscem wzorcowym, w którym nie ma miejsca na zachowania naruszające zasady równości i godności osobistej.